Chương trình gặp gỡ, đối thoại có 4.500 công nhân lao động tại điểm cầu chính tỉnh Bắc Giang và 63 điểm cầu các tỉnh, thành phố và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Tại chương trình đối thoại, chị Trần Thị Toan, cán bộ Công đoàn cơ sở công ty TNHH New Apparel Far Eastern Việt Nam, tỉnh Bình Phước chia sẻ, tôi là cán bộ công đoàn đã bị đối tượng cho vay nặng lãi đe dọa, bôi nhọ danh dự do công nhân công ty tôi vướng vào tín dụng đen.

Thực tế hiện nay, sau dịch Covid - 19 rất nhiều công nhân đang gặp khó khăn về tài chính, nhưng lại rất khó tiếp cận với các khoản vay cá nhân từ ngân hàng, do đó họ buộc phải tìm đến tín dụng đen.

Trước thực trạng tín dụng đen đang hoành hành gây hậu quả rất nghiêm trọng ở các tỉnh, thành phố. Đề nghị Chính phủ có chương trình, chính sách hỗ trợ tín dụng cho công nhân lao động, để công nhân không phải đi vay nặng lãi hoặc hỗ trợ vốn cho Quỹ CEP một mô hình của Công đoàn hỗ trợ tín dụng hiệu quả, thuận tiện cho công nhân. Tuy nhiên, quỹ hiện nay nguồn lực hạn chế nên không đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của công nhân - chị Trần Thị Toan nêu vấn đề.

Trả lời vấn đề về tín dụng đen, Thượng tướng Lương Tam Quang, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết: liên quan đến tín dụng đen, các đối tượng rất tinh vi, lợi dụng và tạo vỏ bọc là các doanh nghiệp có chức năng cho vay tài chính.

Bằng các hình thức cho vay không thế chấp, huy động vốn, góp vốn, góp tài sản kinh doanh, các đối tượng hoạt động tín dụng đen thường xuyên có thủ đoạn dụ dỗ, lôi kéo công nhân vay tiền trực tiếp, qua App, qua mạng xã hội hoặc núp bóng doanh nghiệp với lãi suất cao bất thường.

Qua công tác đấu tranh của Bộ Công an, tín dụng đen có lãi suất lên tới 90 - 100%/tháng, thậm chí lên tới 700 - 1000%/ tháng. Không những vậy, tín dụng đen còn sử dụng nhiều thủ đoạn như đe doạ, khủng bố tinh thần, chiếm đoạt tài sản, tiền lương trả qua ATM… của người vay.

Trong 3 năm qua Bộ Công an đã đấu tranh phát hiện xử lý 2.740 vụ việc với gần 5.000 đối tượng, đã khởi tố gần 2.000 vụ với gần 4.000 bị can, trong đó có hơn 1.000 vụ cho vay nặng lãi với nhiều bị hại là công nhân. Do đó, tình hình tín dụng đen về cơ bản không gây bức xúc ở trong công nhân và xã hội.

Để phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả tín dụng đen, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị 12 và chúng tôi sẽ tập trung tổ chức phòng ngừa; tuyên truyền, phổ biến pháp luật, thông tin phương thức, thủ đoạn của tín dụng đen để nâng cao ý thức tự giác cho công nhân và người dân. Chúng tôi cũng đã chỉ đạo công an các tỉnh, thành phố kiểm tra hành chính các cơ sở, doanh nghiệp có liên quan đến hoạt động này. Qua đó, phát hiện tội phạm vi phạm pháp luật, xử lý cá nhân, doanh nghiệp lợi dụng chính sách để hoạt động tín dụng đen.

Chúng tôi cũng rà soát ngành nghề kinh doanh thường bị tín dụng đen lợi dụng để núp bóng và siết chặt quản lý, triệt phá các tổ chức này, mở các đợt cao điểm trấn áp tội phạm trên phạm vi toàn quốc để phát hiện, ngăn chặn vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen.

Trả lời vấn đề được nêu, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, vấn đề tín dụng đen là vấn đề xã hội rất quan tâm. Đảng, Nhà nước và Chính phủ rất quan tâm đến dẹp bỏ tín dụng đen trong đời sống xã hội. Qua kiến nghị của chị Trần Thị Toan, chúng tôi thấy rằng rất cần chia sẻ với người lao động bị vướng vào tín dụng đen, ảnh hưởng nhiều đến đời sống.

Về vấn đề này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, có rất nhiều biện pháp của các cơ quan chức năng như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công an cũng như các địa phương đã vào cuộc tích cực. Trong thời gian qua, đã dẹp bỏ được nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động tín dụng đen dưới nhiều hình thức, đã giảm nhiều câu chuyện đau lòng nhưng tín dụng đen hiện vẫn đang diễn ra tại một số địa phương.

Tại chương trình, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cũng nhìn nhận: chúng tôi thấy có trách nhiệm khi người dân tiếp cận tín dụng đen mà không tiếp cận được nguồn vốn chính thức.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng nêu rõ lý do: Vì sao tín dụng đen vẫn có đất để tồn tại? Điều này xuất phát từ hai phía, trước hết là vẫn còn nhu cầu vay vốn của người lao động, nhất là vùng sâu, xa, vùng khó khăn, dẫn đến khi có cầu ắt có cung, tín dụng đen có đất để hoành hành.

Tuy nhiên, cũng cần phải làm rõ:

- Thứ nhất nhu cầu vay chính đáng của người dân, khi họ có nhu cầu vay những món nhỏ, lẻ cho sinh hoạt hằng ngày thì cần có nguồn tín dụng chính thức đáp ứng. Phần này là thuộc trách nhiệm Ngân hàng Nhà nước cùng các cấp chính quyền triển khai.

- Thứ hai là nhu cầu vay tín dụng nhưng không chính đáng để phục vụ nhu cầu bất chính là hoạt động lô đề, cá độ hay những tệ nạn xã hội. Phần đó rõ ràng các cơ quan chức năng phải trấn áp, dẹp bỏ, kể cả cầu và cung.

Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng thời gian qua Ngân hàng Nhà nước đã tăng cường cung ứng dịch vụ, cho vay tiêu dùng đến mọi đối tượng, đặc biệt vùng sâu, xa, vùng khó khăn. Cách đây 2 tuần, tại hội nghị đối thoại với nông dân ở Sơn La, Thủ tướng đã chỉ đạo tăng cường hơn nội dung này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thông tin.

Ở góc độ Ngân hàng Nhà nước, chúng tôi thấy có trách nhiệm rất lớn để người dân được tiếp cận nguồn tín dụng chính thức. Để làm được điều đó, ngoài giải pháp đã và đang triển khai thực hiện như hoàn thiện tiếp hệ thống luật pháp để các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại mạnh dạn cho vay, không cần điều kiện phức tạp hay những thủ tục để người dân dễ dàng tiếp cận với nguồn tín dụng, có thể chỉ vài chục triệu phục vụ nhu cầu thiết yếu sinh hoạt hằng ngày như đóng tiền học cho con cái, con cái ốm đau, đóng tiền thuê nhà…

Chúng tôi đang hoàn thiện thêm hành lang pháp lý, tạo điều kiện cho các ngân hàng cho vay với chủ trương phát triển thị trường nhỏ lẻ; thứ hai là sử dụng biện pháp công nghệ tạo điều kiện thuận lợi cho người vay tiếp cận nguồn vốn; tăng cường cho ngân hàng chủ động tiếp cận nhu cầu vay của người dân.

Cũng cách đây 2 tuần, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tăng cường tín dụng tài chính vi mô, tạo điều kiện cho người yếu thế tiếp cận tín dụng tài chính ngân hàng. Ở phần này tất cả các hệ thống ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng có quy mô lớn, tổ chức tín dụng hợp tác đang hoạt động tại 57 tỉnh, thành phố và các công ty tài chính cũng như 420 chương trình, dự án vi mô tại các tỉnh, thành phố đang hoạt động tích cực. Chúng tôi sẽ đẩy mạnh tín dụng diện này để tăng cường khả năng tiếp cận của người dân nói chung, công nhân và nông dân nói riêng.

Tại chương tình, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, chúng tôi đã chỉ đạo 2 công ty thuộc 2 ngân hàng thương mại lớn: FE CREDIT là Công ty tài chính thuộc ngân hàng VPBank và Công ty thuộc HD Bank cam kết mỗi ngân hàng có gói 10.000 tỷ với lãi suất bằng 50% lãi suất thị trường hiện nay nhằm hỗ trợ cho công nhân vay phục vụ cho mọi nhu cầu chính đáng.

Để làm được điều này, về phía Ngân hàng Nhà nước sẽ giám sát cho vay để đạt được hiệu quả cao nhất. Ngân hàng Nhà nước rất mong có sự phối hợp của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam để gói cho vay đúng đối tượng, quản lý được khoản tiền vay, cho vay đúng mục đích.